خنک کننده ها یکی از مهم ترین اجزای اصلی و مهم سخت افزاری کامپیوتر هستند که وظیفه کنترل و خنک‌سازی قطعات مهم مانند پردازنده (cpu)، کارت گرافیک (GPU) و یا سایر قطعاتی که بعد از شروع کارکردن گرما تولید میکنند، را بر عهده دارد.گرمای تولید شده توسط پردازنده های گرافیکی یا منطقی که بر اثر اجرای برنامه های سنگین تولید می‌شود اگر از کامپیوتر خارج نشود می‌تواند باعث کاهش عملکرد کامپیوتر یا لپ تاپ شما شده یا به قطعات سخت افزاری شما آسیب فیزیکی وارد کند.
بر خلاف لپ تاپ ها که خنک‌سازی آن ها با استفاده از فن انجام می‌شود؛ برای کامپیوترها سیستم های خنک‌سازی مختلفی در بازار موجود است که به سه دستی کلی تفسیم می‌شوند:
- خنک‌کننده هوا (Air Cooling
- خنک‌کننده مایع (AIO
- خنک‌کننده کاستم لوپ
در این مقاله از وبسایت فروشگاه مینی کامپیوتر، انواع خنک کننده های کامپیوتر را به طور کامل معرفی کرده و مزیت‌های هرکدام را بررسی می‌کنم، پس تا انتها همراه ما باشید.
انواع خنک‌کننده‌های کامپیوتر
سیستم های خنک کننده کامپیوتر که وظیفه خنک‌سازی قطعات رو دارند به سه نوع خنک‌کننده بادی (Air Cooling)، خنک‌کننده مایع aioیا کلوز لوپ و اوپن لوپ یا Custom Loop است که با نام اوپن لوپ نیز شناخته می‌شوند.
هرکدام از این نوع خنک کننده ها دارای ویژگی های منحصر‌به فرد خود هستند که باعث متمایز شدن آنها از یکدیگر شده اند.انتخاب سیستم خنک کننده متناسب برای هر کامپیوتر، تماما بستگی به نیازها و نوع قطعات سخت افزاری شما دارد، چرا که هرکدام برای هدف خاصی طراحی شده اند و نمی‌توان گفت کدام یکی بهترین گزینه برای شماست.
به طور کلی می‌توان گفت که :
- خنک کننده های بادی(Air Cooling) : ساده‌ترین و محبوب ترین روش خنک‌سازی فضای داخل کیس است که بر روی پردازنده نصب می‌شود. از خنک کننده بادی بسیاری از کامپیوتر های رومیزی، آل این وان‌ها، مینی‌کامپیوتر‌ها و لپ تاپ ها استفاده می‌شود.
- خنک کننده های کلوز لوپ یا aio : در کیس های رده بالا از این نوع سیستم خنک‌سازی استفاده میکنند.خنک کننده های کلوز لوپ با قدرت بیشتر نسبت به خنک کننده های بادی برای پردازنده هایی طراحی شده اند که گرمای زیادی را تولید میکنند.
- خنک کننده های اوپن لوپ یا Custom Loop : برای کیس ها بزرگ و رده بالا استفاده می‌شوند که کاربر می‌خواهد با توجه به سلیقه خودش سیستم خنک‌سازی را در کیس استفاده کند؛ سیستم خنک‌سازی اوپن لوپ علاوه بر قدرت بالا در پایین نگهداشتن قطعات سخت افزاری کامپیوتری به زیبایی کیس های کمک می‌کند.
در ادامه بیشتر در مورد هر یک توضیح خواهیم داد پس تا انتها همراه ما باشید.
خنک‌کننده هوا (Air Cooling)
خنک‌کننده‌های هوا یکی از محبوبترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین گزینه‌ها برای کنترل دمای پردازنده هستند. این سیستم‌ها با استفاده از یک هیت‌سینک فلزی بزرگ که گرما را جذب کرده و فن‌هایی که آن را به بیرون دفع میکنند، کار میکنند.
همانطور که اشاره کردیم یکی از انواع سیستم های خنک کننده های بازار که در انواع کامپیوتر های رو میزی و غیره استفاده شده است؛ خنک کننده های بادی است.خنک کننده های بادی در سایز های مختلفی در بازار موجود است که موارد استفاده های مختلفی دارد مانند لپتاپ، آل این وان یا کامپیوتر های رو میزی.
خنک کننده های بادی با توجه به نیاز های کامپیوتر در سایز ها مختلفی بر روی پردازنده قرار می‌گیرند، که بزرگترین سایز آن 120 میلیمتری بوده و با استفاده از یک هیت‌سینک فلزی بزرگ گرمای پردازنده را کاهش می‌دهد.
قیمت خنک کننده های بادی نسبت دیگر انواع مدل ها بسیار ازان تر است و همین امر باعث شده به یکی از محبوبترین خنک کننده های کامپیوتر در بین اشخاص مختلف تبدیل شود.
سایز انواع خنک کننده بادی:
- خنک کننده های کوچک (Low Profile): مناسب برای تین کلاینت ها و کامپیوتر های کوچک است چرا که فضای بسیار کمی را اشغال می‌کند.
- خنک کننده های متوسط: از این سایز برای انواع مختلف کیس ها و کامپیوتر های رومیزی استفاده می‌شود.
- خنک کننده های بزرگ (Tower Coolers): بزرگترین سایز خنک کننده های بادی است که به استفاده از یک هیت‌سینک فلزی بزرگ به خنک‌سازی پردازنده کمک می‌کند.
محبوب ترین برند های تولید کننده خنک کننده بادی که باید به آنها اشاره کرد:
- Noctua : عملکرد فوق‌العاده و دوام بالا.
- Cooler Master:قیمت مناسب و کیفیت بالا.
- Be Quiet: کاملا بیصدا.
مزایای خنک کننده بادی:
- قیمت ارزان تر نسبت به دیگر مدل های خنک کننده.
- نصب آسان.
- بدون نیاز به نگهداری.
معایب خنک کننده بادی:
- عملکرد پایین نسبت به خنک کننده های مایع.
- صدای فن.
خنک‌کننده مایع یا AIO
خنک کننده های مایع یا aio که مخفف all in one است با نام خنک کننده کلوز لوپ نیز در بازار شناخته می‌شود.خنک کننده های (aio) یا کلوز لوپ یکی از پیشرفته ترین و بهترین راه های دفع گرما است که عموماً برای کامپیوترهای گیمینگ و پرقدرت استفاده می‌شود.
این خنک کننده با استفاده از یک رادیاتور و 2 الی 3 فن، مایع داخل لوله های متصل به رادیاتور را خنک می‌کند که این امر باعث می‌شود گرمای قطعات به خصوص پردازنده توسط مایع خنک کننده، دفع شود.
انواع خنک‌کننده‌های مایع بر اساس اندازه
- 120mm: در کامپیوتر های معمولی که پردازنده های خیلی قوی استفاده نمی‌کنند از ماننده نسل 12 اینتل از کننده کلوز لوپ 120 میلی متری استفاده می‌شود.
- 240mm: قدرت خنک‌سازی سایز 240 میلی متری، بیشتر از 120 میلی متری است و می‌تواند یکی از بهترین گزینه های مناسب برای استفاده در کامپیوتر های سایز متوسط باشد که از پردازنده های قوی تر استفاده میکنند.
- 360mm و بزرگ‌تر: بهترین گزینه مقرون‌به‌صرفه برای کامپیوتر های رومیزی پرقدرت که از پردازنده های قوی استفاده میکنند مانند نسل 14 اینتل.
محبوب ترین برند های تولید کننده خنک کننده aio:
- NZXT: طراحی فوق‌العاده و عمکرد عالی.
- Corsair: تنوع زیاد و کیفیت مناسب.
- Arctic: عملکرد بسیار مناسب نسبت به قیمت .
مزایا خنک کننده کلوز لوپ
- عملکرد فوق‌العاده نسب خنک کننده های بادی (فن).
- طراحی زیبا که همراه با نورپردازی است.
- مناسب برای کیس های پرقدرت و اورکلاک‌شده.
معایب خنک کننده کلوز لوپ
- هزینه بیشتر نسبت به فن های خنک کننده.
- نصب پیچیده‌تر نسبت به فن های خنک کننده.
خنک‌کننده کاستم لوپ (Custom Loop)
خنک کننده های کاستم لوپ که با نام اوپن لوپ نیز شناخته می‌شوند، یکی دیگر از انواع خنک کننده های کامپیوتر به شمار می‌روند. خنک کننده های کاستوم لوپ برخلاف دیگر انواع خنک کننده های کامپیوتر، باید توسط یک فرد با تجربه مونتاژ شوند و نصب آن مقداری دشوار است.
از جمله دلایلی که این نوع خنک کننده در بین افراد مختلف بسیار محبوب شده این است که، به کاربران خود اجازه می‌دهد تا هر قطعه را مانند پمپ، رادیاتور، لوله ها، مخزن مایع و رنگ مایع را به‌صورت جداگانه و به سلیقه خود انتخاب کنند.
انواع خنک‌کننده‌های کاستم لوپ:
- Loopهای کوچک: برای خنک‌سازی پردازنده استفاده می‌شود و نمی‌تواند کارت گرافیک را خنک کند.
- Loopهای بزرگ: برای خنک کردن همزمان کارت گارفیک و پردازنده طراحی شده و عملکرد فوق‌العاده ایی دارد.
برندهای محبوب:
- EKWB: پیشرو در بین دیگر برند های خنک کننده کاستوم لوپ.
- Thermaltake: پرطرفدار و قیمت مناسب برای هر نوع سیستمی.
- Corsair: کیفیت فوق‌العاده.
مزایا:
- عملکرد خنک‌کنندگی بی‌نظیر.
- خنک‌سازی فوق العده و بی‌نظیر نسب به انواع مدل های خنک کننده.
- مناسب برای سیستم های پیشرفته و سطح بالا.
معایب:
- هزینه بسیار بالا نسبت به دیگر انواع خنک کننده.
- نیازمند دانش فنی و تخصصی برای نصب و نگهداری.
- زمان بر بودن فرایند نصب و مونتاژ.
جمع‌بندی
با توجه به نیاز خود، می‌‌توانید یکی از این گزینه‌ها را انتخاب کرده و از عملکرد بهینه سیستم خود لذت ببرید.انتخاب سیستم خنک کننده مناسب برای کامپیوتر به عوامل مختلفی بستگی دارد مانند نوع کامپیوتر و نیاز آن، بودجه مدنظر، ابعاد کیس و دیگر موارد.اگر به دنبال گزینه های کم هزینه و اقتصادی هستید یا کامپیوتر شما نیاز به خنک کننده بسیار پرقدرت ندارد، استفاده از خنک کننده های بادی به شما پیشنهاد می‌شود. چرا که خنک کننده های آبی (کلوز لوپ و کاستوم لوپ) برای کامپیوتر های پرقدرتی استفاده می‌شوند که خنک کننده های بادی نمی‌توانند به راحتی گرمای تولید شده از قطعات را دفع کنند.
به طور کل، نمی‌توان مشخص کرد که کدام یک از انواع خنک کننده های سیستم بهترین خنک کننده است؛ چرا که هر یک مزایا و معایب خود را دارند.سعی کنید با توجه به نیاز های خود، سیستم خنک کننده کامپیوتر را انتخاب کنید تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود؛ زیرا که انتخاب خنک کننده نامناسب برای کامپیوتر باعث می‌شود گرما قطعات به‌خصوص پردازنده به درستی دفع نشود و در طولانی مدت باعث آسیب به قطعات سخت افزاری کامپیوتر شما شود.